Uncategorized

Keto en migraine

Als je last hebt van migraine ben je het er waarschijnlijk mee eens dat het iets is wat je echt niemand toewenst. Alles wat kan helpen om de aanvallen in aantal te verminderen, of de ernst ervan, zal je dan ook met beide handen aangrijpen.

Uit onderzoek zou blijken dat vanwege het verminderen van ontstekingen in de hersenen een keto leefstijl gunstig kan uitpakken. In mijn eigen praktijk valt het mij ook op dat cliënten die last hebben van migraine zeer positieve resultaten behalen. Dus hoe zit dat?

Wat is migraine?

In de meeste gevallen veroorzaakt migraine ernstige bonkende pijn aan de voorkant, zijkant of achterkant van je hoofd. Een aanval duurt meestal tussen de vier en 72 uur. Behalve pijn gaat een migraine aanval vaak gepaard met andere ingrijpende symptomen zoals:

  • misselijkheid en braken
  • duizeligheid
  • wazig zien
  • extreme gevoeligheid voor licht, geluiden en geuren

Ongeveer een derde van alle migraineaanvallen gaat gepaard met aura verschijnselen:

  • het zien van vlekken, knipperende lichten of andere visuele vervormingen in beide ogen
  • tintelingen in de ledematen, gezicht of lippen, meestal aan een kant van het lichaam
  • vlak voor de aanval moeite met spreken


Geschat wordt dat ongeveer 1 miljard mensen wereldwijd migraine hebben. Ongeveer twee keer zoveel vrouwen als mannen hebben last van deze hoofdpijn: schommelende oestrogeenspiegels in de puberteit, tijdens de menstruatiecyclus en de overgang zijn bekende veroorzakers van migraine. En zit migraine in de familie? Dan heb jij meer kans om het ook te krijgen.

Sommige dingen kunnen ook migraine uitlokken:

  • bepaalde voedingsmiddelen zoals chocola, kaas, alcohol, zoetstoffen en toevoegingen in levensmiddelen
  • te plotseling ontwennen van cafeïne
  • uitdroging
  • te weinig eten of vasten
  • gebrek aan goede slaap
  • stress
  • veranderingen in het weer en luchtdruk
  • depressie

De frequentie van migraine varieert van persoon tot persoon. Sommigen krijgen een paar keer per jaar een aanval, anderen een of twee keer per maand. Mensen met chronische migraine kunnen zelfs 15 of meer dagen per maand hoofdpijn hebben.

Pijnstillers, triptanen en andere medicijnen kunnen helpen om symptomen te verminderen bij acute aanvallen, anti-epileptica en andere soorten medicijnen kunnen migraine helpen voorkomen. Het nadeel is dat je wel rekening moet houden met eventuele bijwerkingen. Bovendien ontwikkelen sommige mensen geneesmiddelen-resistente migraine.

In het kort
Migraine is ernstige hoofdpijn die meestal gepaard gaat met misselijkheid, duizeligheid en gevoeligheid voor licht en geluid. Migraine komt vaker voor bij vrouwen en kan worden uitgelokt door hormonale veranderingen, bepaalde voedingsmiddelen, stress en andere factoren. Medicijnen bieden voor sommige mensen verlichting, maar hebben vaak bijwerkingen.

Hoe keto kan helpen

De exacte mechanismen achter migraine zijn, ondanks vele onderzoeken, nog niet bekend. Over het algemeen is de gedachte dat ontstekingen, chemisch onevenwicht en een verstoord energiemetabolisme in de hersenen een rol spelen. Sommig onderzoek suggereert dat in reactie op een energietekort of een chemische onbalans in de hersenen de migraine aanval zelf een poging van de hersenen kan zijn om het evenwicht te herstellen.

Interessant om te weten: epilepsie is een andere neurologische aandoening die verband lijkt te houden met migraine en misschien soortgelijke mechanismen heeft. Het keto dieet wordt al lange tijd gebruikt om epilepsie te behandelen en is ook een goedgekeurde therapie voor mensen die niet reageren op anti-epileptica.

Een keto leefstijl kan dus op vergelijkbare wijze werken bij migraine. Naast fungeren als een alternatieve energiebron voor de hersenen kunnen ketonen ook ontstekingen verminderen en andere factoren die een rol spelen bij migraine gunstig beïnvloeden.

Uit kleine studies blijkt dat door een keto leefstijl de frequentie en de ernst van migraine verminderden wat bij sommige deelnemers leidde tot een verminderd gebruik van medicijnen. Die verbetering trad echter niet bij iedereen op. Meer onderzoek blijft dus wel nodig. Zelf duiken in onderzoek? Dat kan hier

In het kort
Bij migraine lijken ontstekingen, chemische onevenwichtigheden en een verstoorde energiestofwisseling in de hersenen een rol te spelen. Sommige onderzoekers denken dat een keto dieet migraine kan verlichten door ontstekingen te verminderen en andere gunstige effecten op de hersenen te hebben.

Wat ik in de praktijk zie

In de afgelopen jaren meldden zich steeds meer mensen in mijn praktijk met migraine. Dit zijn altijd vrouwen. Het overgrote deel daarvan geeft aan niet de migraine per se als reden te hebben om te starten met een keto leefstijl: overgewicht, overgangsklachten en leefstijlaandoeningen zoals hoge bloeddruk gaven meestal de doorslag om de stap te zetten.

Voorafgaand aan een traject wordt altijd een uitgebreid formulier ingevuld en tijdens de intake besproken. Zie ik migraine op de lijst van klachten staan dan neem ik daar uitgebreid de tijd voor: het is voor mij van belang om te weten wat de aard is van de migraine en wat mogelijke triggers zijn. Tijdens het traject kunnen wij dan samen goed in de gaten houden wat de invloed is van de leefstijl op de aanvallen.

In veruit de meeste gevallen waren de resultaten uitzonderlijk positief en was er sprake van:

  • minder vaak migraine
  • verminderde ernst van de migraine
  • verbetering in het omgaan met symptomen
  • verdwijnen van migraine


Dit soort resultaten levert natuurlijk ontzettend veel op in het dagelijks leven:

  • minder uitval in je sociale leven en op de werkvloer
  • verhoogde productiviteit
  • vermindering van stemmingswisselingen en depressieve gevoelens
  • minder of geen medicatiegebruik

Zelf aan de slag met keto?

  • zorg dat je een goed geformuleerd basis keto dieet aanhoudt met 25 gram netto koolhydraten of minder; maak niet de fout om te denken dat koolhydraatbeperkt met bijvoorbeeld 50 gram netto koolhydraten ook volstaat, het is echt de bedoeling dat je in ketose komt én blijft
  • kom goed beslagen ten ijs; lees alle informatie door op deze website en laat je niet afleiden door wat een buurvrouw of collega jou vertelt over keto
  • zorg dat je keto griep voorkomt, zie ook hier en let vooral op magnesium; uit onderzoek blijkt dat magnesium suppletie de frequentie en ernst van migraine kan verminderen. Wil jij advies hierover? Schrijf je dan in voor het leefstijl spreekuur
  • vermijd alle zoetstoffen in ieder geval de eerste drie maanden, ook de natuurlijke, deze kunnen aanvallen uitlokken. Daarna kun je proberen om ze te gebruiken maar over het algemeen is voorzichtigheid geboden ermee, ook als je geen last van migraine hebt. Lees hier waarom dat is
  • ga niet opzettelijk vasten en zorg dat je drie verzadigende maaltijden eet in een voor jou acceptabel tijdraam
  • gebruik je medicijnen? Bespreek de overstap naar keto dan altijd eerst met de voorschrijvend arts
  • geef het de tijd; alhoewel verbetering soms al snel optreedt zie ik toch ook regelmatig dat er meer tijd overheen kan gaan. Wees dus geduldig en zorg ervoor dat je minimaal drie maanden strikt de keto leefstijl volgt


Zeg jij nu ‘ik wil dit wel proberen maar ik durf het niet alleen’? Dat begrijp ik: starten met keto is een grote ommezwaai en steun daarbij maakt het verschil tussen falen of slagen. Maak daarom eerst een afspraak voor een vrijblijvend adviesgesprek.