Het zal je niet verbazen als ik vertel dat een van de meest gestelde vragen die ik krijg is: ‘Hoe erg is het als ik af en toe een beetje vals speel en afwijk van mijn keto leefstijl?’. Meestal wordt deze vraag gevolgd door een ‘…het leven is er toch ook om geleefd te worden, en een foutje is ook zo gemaakt, toch?’.

Het leven is er absoluut om geleefd te worden! Maar laten we heel eerlijk zijn: die snee brood belandt niet uit zichzelf in je mond en dat stuk taart wordt ook niet letterlijk bij je naar binnen geschoven door die ene collega.

Afwijken van keto is altijd een keuze.

Jouw keuze om precies te zijn.

Afwijken houdt eigenlijk altijd in dat je een bewuste keuze maakt om iets te eten of te drinken dat niet past in je leefstijl. Het gebeurt doelbewust (‘het leven is er om geleefd te worden’ principe) of het wordt aangestuurd door stress of emoties. Maar hoe je het ook wendt of keert, een maaltijd of een dag afwijken van je keto leefstijl heeft misschien consequenties die je eigenlijk wilt vermijden, zeker als je een medische aandoening hebt. Dus hier zijn de problemen die mogelijk zouden kunnen ontstaan:

Het kan een verslaving aanwakkeren

De mens is van oorsprong geprogrammeerd om te functioneren als jagers-verzamelaars. Maar als direct resultaat van de voedingsvoorschriften uit de jaren ’70 hebben wij ons nu ontwikkeld tot ware voedsel verslaafden: wij verlangen voortduren naar direct beschikbaar, hoog calorisch, en met suiker gevuld bewerkt voedsel. Het lijkt dan ook wel alsof wij alleen nog bestaan om de zakken van de voedselproducenten te vullen, waarbij diezelfde producenten ons ook continu aansporen om steeds meer te consumeren.

Een belangrijke karakteristiek van dat bewerkte voedsel is dat je steeds meer en meer van hetzelfde voedsel nodig hebt voor een voldaan gevoel, maar ook om afkick verschijnselen te voorkomen. In andere woorden: het is een verslaving. Als je koolhydraten beperkt tot 25 gram netto per dag (en dan alleen enkel door de gezonde koolhydraten te eten natuurlijk) en verder alleen onbewerkt voedsel eet maak je met deze verslaving korte metten.

De beste manier om deze verslaving te stoppen is om cold-turkey te gaan, en dat is meestal ook wat er gebeurt als je start met een keto leefstijl. Maar kies je er toch voor om de deur op een kier te laten staan loop je wel het risico op een terugval: die ene boterham of dat stuk taart kan ervoor zorgen dat je linea recta weer in die verslaving gezogen wordt. Net zoals die ene sigaret kan leiden tot een pakje per dag.

Het beschadigt je darmen

Wanneer je een keto leefstijl volgt is je lichaam gestopt met het produceren van specifieke enzymen die normaal gesproken nodig zijn voor het verteren van zetmeel en suikers. Als je afwijkt van je keto leefstijl zal je lichaam deze weer gaan produceren. Dit kan dagen duren en gedurende die tijd kan je last krijgen van constipatie, een opgeblazen gevoel en andere maag/darm kwalen.

LDL cholesterol stijgt

Dit is wel even een dingetje: precies hetgeen wat je wil bereiken met keto, een verlaagd LDL cholesterol, gaat direct het raam uit als je afwijkt. LDL kan na één enkele niet-keto maaltijd wel 7 dagen verhoogd blijven en als dit herhaaldelijk gebeurt…dat hoef ik denk ik niet uit te leggen.

Je komt weer aan in gewicht

Je spieren en lever vullen zich weer met glycogeen wat ervoor zorgt dat je al het watergewicht dat je verloren had in de eerste keto week weer terug krijgt. Erg ontmoedigend voor de meeste mensen.

Honger!

Een niet-keto maaltijd hoog in koolhydraten zorgt voor een enorme insuline piek. Die insuline zal het hormoon leptine blokkeren, dit is het hormoon dat de eetlust reguleert. Als gevolg daarvan krijg je geen signaal meer dat je ‘vol’ zit en dus ga je gewoon door met eten.

Het veroorzaakt hunkeringen

Afhankelijk van de hoeveelheid koolhydraten en de lengte van de periode waarin je ze gegeten hebt kan de hoeveelheid insuline in je bloed enorme suiker hunkeringen veroorzaken, en helemaal als je daarna weer terug gaat naar keto: de insuline zal dan heel veel moeite hebben om koolhydraten te vinden voor de omzetting naar glycogeen.

Het veroorzaakt keto griep…alweer

Net als de allereerste keer dat je begon met keto kan je symptomen krijgen van keto griep: hoofdpijn, spierkrampen, pijnlijke gewrichten, prikkelbaarheid, vermoeidheid, constante dorst en constipatie.

Je hormonen raken in de war

Je lichaam past bepaalde hormonen aan voor het gebruik van vet als de hoofdbron van energie. Wanneer je weer tijdelijk bewerkte koolhydraten eet raken deze hormonen aardig in de war. Zeker voor vrouwen is dit het geval, met name bij het hormoon oestrogeen. Hormonen zijn erg gevoelig, en iedere drastische verandering in dieet kan invloed op ze hebben. Beter dus om dit te vermijden.

Negatieve gevoelens

Het is heel goed mogelijk dat je boos wordt op jezelf als je afwijkt van de keto leefstijl. Je ziet het als zwakte, een mislukking en je kan heel veel moeite hebben om er overheen te stappen. Soms gaan mensen zelfs zo ver dat zij zichzelf straffen: ze ontzeggen zichzelf voedsel of gaan over tot extreem sporten.

Deze negatieve gevoelens en acties dienen natuurlijk geen enkel doel en kunnen juist leiden tot een eetbuienstoornis, een algemeen gevoel van waardeloosheid en zelfs depressie. Je hebt vals gespeeld, het is gebeurd. Zet het uit je hoofd, ga weer terug naar de keto leefstijl en probeer verder afwijken te voorkomen.

Slaap problemen steken de kop op

Bewerkt voedsel staat er dan wel om bekend dat je er snel van in slaap valt maar tegelijkertijd kan het ook een zeer slechte invloed hebben op de slaap kwaliteit en het kan rusteloze slaap veroorzaken. Eventuele darmproblemen veroorzaakt door het voedsel zullen dit alleen maar verergeren. Ook iets om in gedachten te houden: slaaptekort zorgt voor een toename in cravings als gevolg van het effect op de honger hormonen en het metabolisme, in het bijzonder insuline, cortisol en leptine.

Uitstel van keto adaptatie

Voortdurend afwijken van keto voorkomt de metabolische adaptaties die nodig zijn voor het lichaam om keto adapted te worden. Heen en weer gaan tussen koolhydraat verbranding en vet verbranding kan daarbij ook zorgen voor een groot gevoel van vermoeidheid en zelfs depressie. En hoe meer insuline resistent je al bent, des te negatiever het voortdurend afwijken zal uitpakken.

Als jij blijft vervallen in een afwijkpatroon dan heb jij hulp van buitenaf nodig. Maak daarom een afspraak voor een adviesgesprek. Tijdens dit videogesprek van 30 minuten maak ik een analyse van jouw huidige leefstijl en geef ik advies over de vervolgstappen.